Klinker Tuğla

Bilindiği üzere tuğla çok eski zamanlardan beri kullanılmakta olan bir inşaat malzemesi olup, bana göre bulunuşu en az ateş veya tekerlek kadar önemlidir. Niye böyle düşünüyorum, tuğla sayesinde insanlık daha hafif, kolay temin edilebilen bir inşaat malzemesi ile çok daha kolay yerleşik düzene geçerek, ikame edebilecekleri konutları inşa edebilmişlerdir. Hatta çin seddinin yapımında bile tuğla kullanılmıştır.

Tuğladan klinker tuğlaya nasıl geldik, burada ki en önemli faktör pişirme fırınları ve sanayi devrimi ile tuğla yapım makinalarının gelişmesidir. Makinalarda ki gelişme ve kalıp sistemleri kullanarak, hem üretim arttırılmış hem de tuğla çeşitliliği ( pres, kaplama, taban,harpuşta vs) arttırılmıştır. Klinker tuğla yapabilmek için yüksek ısılar gerekmektedir , fırınlarda ki gelişme buna imkan sağlamıştır. İlk önce Hofmann fırın dediğimiz, sizlerin de eski tuğla fabrikalarda görmüş olduğunuz altı kemerli üstü kapalı fırınlar yapılmış , odun ve kömür ile pişirme işlemleri gerçekleştirilmiştir. Tabi ki bu fırınların ısı düzeyleri maksimum 600-700 dereceler olmuş ve tuğla oluşması gereken sinterleşmeyi ne yazık ki karşılayamamıştır. Tuğla fırınlarında daha sonra olan gelişme, tünel fırınların ve roller fırınların ortaya çıkmasıdır. Tünel fırınlar pişirmede en iyi yöntem olup, 1960 ve 1970 li yıllarda popüler olmuşlardır. Yüksek kalite ve düşük enerji tüketimi yanında kolayca yükleme ve boşaltma avantajları vardır. Özellikle doğal gaz ağını gelişmesi ile birlikte, hem tüketim hem de pişirme (içerideki ısıyı istenilen derecede muhafaza edebilmek ve ısıda dalgalanmaması sebebi ile)klinker tuğla kalitesinde çok büyük değişiklikler olmuştur.

Bu tür tünel fırınlarda malzeme düşük ısılar ile pişirilmeye başlanarak, cehennemlik olarak tabir edilen fırının ortalarında ısı 1100-1200 derecelere çıkar ki bu da klinker tuğla dediğimiz kilden mamul malzemenin maksimum derecede pişmesi sağlanarak ,  sinterleşmesine sebep olur. Başka bir deyişle malzeme camlaşarak kildeki tüm elementlerini birbirine daha iyi yapışarak, daha sağlam,  sudan ve yangından etkilenmeyen inşaat malzemesini ortaya çıkarmış olur. Daha sonra tünel fırının tekrar ısısı kademe kademe düşürülerek tuğlanın sevke hazır olacağı ısılara düşürülür.

Burada da anlaşılacağı üzere klinker tuğla, kil malzemenin yüksek ısılara (900 derecenin üzerinde) mazur bırakılarak, kil de nitrifikasyon meydana getirerek, kil içinde ki malzemelerin birbirine daha iyi yapışması sağlanması işlemidir ve bu sayede tabiat şartlarına senelerce dayanabilecek tuğlalar elde edebiliyoruz. Bu sayede, bir çok ülke dış cephe tuğla kaplama yaparak dış cephe bakım maliyetlerini minimize etmekte, hatta 45-50 sene cephe tamiratı ihtiyacı duymamaktadırlar. Klinker tuğla binaya bir sıcaklık, görüntü güzelliği sebebi ile daha çok kullanılmalıdır.